Infoblad 0 Wet- en regelgeving

Download de pdf Infoblad 0 Wet- en regelgeving

Om de verspreiding en negatieve effecten van invasieve exoten zoveel mogelijk te voorkomen gelden er op Europees en nationaal niveau specifieke wetten en regels. In dit infoblad vindt u een beknopt overzicht van de wet- en regelgeving.

Europese wet- en regelgeving

De EU heeft een lijst (Unielijst) samengesteld van invasieve soorten die ergens in Europa voorkomen en schade veroorzaken of dit in de toekomst waarschijnlijk gaan doen. Het bezitten, verhandelen, kweken, transporteren en importeren van deze soorten is in de hele EU verboden. Het is de taak van de lidstaten om deze soorten, waar mogelijk, uit te roeien in het wild. Als uitroeien niet lukt, moeten de lidstaten de soort beheren en de nadelige effecten zoveel mogelijk beperken.

De EU beoordeelt de risico’s en voegt soorten aan de lijst toe. Ook kan de EU weer planten en dieren van de lijst afhalen als regulering geen voordelen meer biedt. Op dit moment staan de Aziatische duizendknopen (Japanse, Boheemse en Sachalinse duizendknoop) niet op de Europese Unielijst. Vanuit Europa is er dus geen wettelijke plicht om deze soort aan te pakken, maar het is niet uitgesloten dat in de toekomst de soort alsnog op de lijst komt te staan.

Meer lezen:

Nederlandse wet- en regelgeving

Bij de decentralisatie van het natuurbeleid is afgesproken dat provincies verantwoordelijk zijn voor natuur, waaronder het aanpakken van invasieve exoten. Gedeputeer­de Staten van de provincies werken momenteel aan de opzet en uitvoering van beleid voor de bij ministeriële regeling aangewezen soorten. Voor de uitvoering is er ook een belangrijke rol weggelegd voor terreinbeheerders zoals gemeenten, waterschappen, private organisaties en particulieren. Veel van deze partijen zijn al bezig met het nemen van maatregelen. De provincies hebben daarin, als verantwoordelijk bestuursorgaan, een coördinerende taak.

Verschillende gemeenten hebben in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) en/of de Nota Bodembeheer iets opgenomen over invasieve exoten. Over het algemeen gaat het dan over de bevoegdheid van het College van B&W om terreinbeheerders te kunnen verplichten bepaalde soorten te bestrijden of verwijderen.

Handelsverbod voor Aziatische duizendknopen

In Nederland geldt vanaf 1 januari 2022 een nationaal verkoopverbod voor Aziatische duizendknopen. Doel van de maatregel is het beperken van nieuwe introducties en verspreiding in het milieu als gevolg van handel. Het verbod heeft betrekking op drie soorten; Japanse duizendknoop (Fallopia japonica inclusief Fallopia japonica var. compacta), Sachalinse duizendknoop (Fallopia sachalinensis) en bastaardduizendknoop (Fallopia x bohemica). Het handelsverbod op Aziatische duizendknopen geldt ook voor besmette grond.

In het Besluit Natuurbescherming (en daarmee in de Wet Natuurbescherming, vanaf 2023 Omgevingswet), wordt het onder zich of voorhanden hebben, vervoeren of ten vervoer aanbieden (van delen van invasieve exoten) expliciet aangemerkt als verhandelen. Gelet op deze ruime definitie maakt het hierbij niet uit of het gaat om de delen van de duizendknoop zelf, of om de delen van de duizendknoop in een partij grond die wordt getransporteerd.

Dit betekent dat grondtransport met (levensvatbare delen van) Aziatische duizendknopen verboden is tenzij een vrijstelling van toepassing is. Vrijstelling geldt indien het niet-commerciële doeleinden betreft, indien het plaatsvindt in het kader van uitroeiing, bestrijding of beheersing en op voorwaarde dat geen verdere verspreiding of introductie in het milieu plaatsvindt. Daarnaast is er een vrijstelling voor het verhandelen of in bezit hebben van dode delen of dode producten van Aziatische duizendknopen.

Meer lezen:

Infoblad A Herkenning